Opamp Eviren ve Evirmeyen Yükselteç Devreleri: Temel İlkeler ve Uygulamalar

Evirmeyen Yükselteç (Non-Inverting Amplifier):

Evirmeyen yükselteç, opamp kullanarak giriş sinyalini büyüten bir elektronik devre tipidir. Bu devrede, opamp'ın ters girişi (inverting terminal) toprakla bağlıdır, pozitif girişi (non-inverting terminal) ise giriş sinyali ile bağlanır. Evirmeyen yükselteç, giriş sinyalini genellikle pozitif bir oranda büyüterek çıkışa iletilmesi için kullanılır.

Evirmeyen yükseltecin kazancı (gain), aşağıdaki formülle hesaplanır:
Av = 1 + (Rf / Rin)
Burada, Av, kazançtır; Rf, geribesleme direncidir; ve Rin, giriş direncidir. Bu devre, ses amplifikasyonu, sensör okumalarının yükseltilmesi ve analog sinyal işleme gibi uygulamalarda kullanılır.

Eviren Yükselteç (Inverting Amplifier):

Eviren yükselteç, giriş sinyalinin fazını tersine çevirerek büyüten bir opamp devresidir. Bu devrede, opamp'ın pozitif girişi toprakla bağlıdır, ters girişi ise giriş sinyali ile bağlanır. Eviren yükselteç, giriş sinyalini genellikle negatif bir oranda büyüterek çıkışa iletilmesi için kullanılır ve böylece sinyalin fazı tersine çevrilir.

Eviren yükseltecin kazancı (gain), aşağıdaki formülle hesaplanır:
Av = - (Rf / Rin)
Burada, Av, kazançtır; Rf, geribesleme direncidir; ve Rin, giriş direncidir. Bu devre, sinyal işleme, osilasyon devreleri ve sinyal invertör uygulamaları gibi alanlarda kullanışlıdır.

Örnek uygulamalar arasında ses yükseltme, biyomedikal cihazlar, osiloskoplar, mikrofonlar, sensör arayüzleri ve veri işleme sistemleri bulunabilir. Her iki devre tipi de elektronik mühendisliği ve devre tasarımı alanında yaygın olarak kullanılan temel bileşenlerdir.

İlgili makale: LM741 ile audio mixer nasıl yapılır?