Sensör Nedir? Transdüser Nedir?
Bu yazımızda Sensör ve Transdüser elemanlarını temel anlamıyla anlamaya çalışacağız. Esasında iki eleman da, bir niceliği başka bir niceliğe çeviren elemanlardır. Nicelik kaynağı çok çeşitlidir; örneğin, ışık, sıcaklık, nem, hareket vd. gibi.
Ölçmek ve değerlendirmek istediğimiz nicelikleri sensör veya transdüser ile alıp, bir elektronik devre yardımıyla farklı sinyallere dönüştürebiliriz. Ölçülen sinyalin seviyesine göre elektronik sistem bir sonuç üretir.
Sensör ve transdüserler, birçok farklı alanda kullanılır. Örneğin, endüstriyel uygulamalarda sensörler, üretim hatlarında kullanılan makinelerin çalışmasını kontrol etmek için kullanılır. Bunun yanı sıra, tıp alanında da sensörler ve transdüserler kullanılır. Özellikle, kalp atış hızı, kan basıncı, oksijen seviyesi ve benzeri fizyolojik değişkenleri ölçmek için kullanılan cihazlar, sensör ve transdüserlerin kullanımına dayanmaktadır.
Sensör ve transdüser, her ikisi de bir fiziksel değişkeni ölçmek için kullanılan cihazlardır, ancak işlev ve kullanım açısından farklılıklar gösterirler.
Bir sensör, fiziksel bir değişkeni ölçmek ve bunu elektriksel bir sinyale dönüştürmek için kullanılır. Örneğin, bir sıcaklık sensörü, sıcaklık değişikliklerini algılar ve bu değişiklikleri elektrik sinyallerine dönüştürür. Sensörler, mekanik, optik, manyetik, akustik ve diğer fiziksel değişkenleri ölçmek için kullanılır.
Transdüserler ise, bir formdaki enerjiyi diğer bir forma dönüştürmek için kullanılır. Bu enerji formları, elektriksel, manyetik, mekanik, termal, optik, kimyasal ve diğer fiziksel değişkenler olabilir. Örneğin, bir mikrofon, ses dalgalarını mekanik titreşimlere dönüştürür ve bir hoparlör, elektrik sinyallerini ses dalgalarına dönüştürür.
Transdüserler, bir fiziksel değişkeni ölçmek için kullanılmazlar, ancak bir fiziksel değişkeni bir enerji formundan diğerine dönüştürmek için kullanılırlar. Öte yandan, sensörler, bir fiziksel değişkeni ölçmek için kullanılır ve ölçülen değişkeni elektriksel bir sinyale dönüştürürler.
Sensör ve Transdüser türlerin aşağıda listeledik:
Sensörler:
Sıcaklık sensörü
Nem sensörü
Basınç sensörü
Hareket sensörü
Işık sensörü
Manyetik sensör
Akış sensörü
Yakıt seviyesi sensörü
Rüzgâr sensörü
Su seviyesi sensörü
Transdüserler:
Mikrofon (ses dalgalarını elektrik sinyallerine dönüştürür)
Hoparlör (elektrik sinyallerini ses dalgalarına dönüştürür)
Termokupl (sıcaklık değişimlerini elektriksel sinyallere dönüştürür)
Piezoelektrik transdüser (basınç değişimlerini elektrik sinyallerine dönüştürür)
Manyetik alan transdüseri (manyetik alan değişimlerini elektrik sinyallerine dönüştürür)
Optik fiber transdüser (ışık değişimlerini elektrik sinyallerine dönüştürür)
Tensiometre (gerilim değişimlerini elektrik sinyallerine dönüştürür)
Hız sensörü (hız değişimlerini elektrik sinyallerine dönüştürür)
İvmeölçer (ivme değişimlerini elektrik sinyallerine dönüştürür)
Farklı niceliklerin ölçülmesi ve bu verilerin değerlendirilmesi artık mikro denetleyicili sistemlerle yapılmaktadır. Sitemizde, mikro denetleyici sistemlerle sensörlerin kullanımına ilişkin örnekleri daha önce yapmış ve yayınlamıştık. Aşağıda bunlar birkaç örnek link var:
https://milivolt.news/post/using-ntc-with-arduino
https://milivolt.news/post/electronic-circuit-with-ntc-temperature-sensor
https://milivolt.news/post/illuminance-sensor-with-ldr
